Czym jest rezydencja podatkowa?

Rezydencja podatkowa to zbiór zasad służący do ustalenia miejsca zamieszkania podatnika dla celów podatkowych.

Osoba będąca polskim rezydentem podatkowym ma tak zwany nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce. Oznacza to, że w Polsce musi wykazać / opodatkować wszystkie osiągnięte dochody, również te uzyskane za granicą.
W takim przypadku do 30 kwietnia każdego roku wykazuje wszystkie swoje dochody na PIT 36 z załącznikiem ZG. Opisaliśmy to również na przykładzie osób pracujących w Wielkiej Brytanii w tym artykule.

Osoba niebędąca polskim rezydentem podatkowym, w Polsce opodatkowuje tylko dochody tu uzyskane i składa na przykład PIT 28 z dochodów z najmu. 

Miejsce zamieszkania dla celów podatkowych?

Zgodnie z polską ustawą o PIT, posiadasz miejsce zamieszkania w Polsce jeżeli spełnisz jeden z warunków:

  1. posiadasz na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
  2. przebywasz na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Jeżeli choć jeden z powyższych warunków jest spełniony, wówczas jesteś polskim rezydentem podatkowym.

Czym jest ośrodek interesów życiowych?

Cytując objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów z dnia 29 kwietnia 2021, “Istnienie w Polsce ośrodka interesów życiowych oznacza posiadanie ścisłych powiązań osobistych lub gospodarczych z Polską.”

Centrum interesów osobistych

“Centrum, czyli „skoncentrowanie” interesów osobistych, należy rozumieć jako miejsce, z którym podatnik posiada ścisłe powiązania osobiste. Powiązania osobiste to występowanie więzi rodzinnych, towarzyskich, podejmowanie aktywności społecznej, kulturalnej, sportowej, politycznej, itp. W praktyce czynnikiem branym najczęściej pod uwagę jest obecność w Polsce współmałżonka, partnera lub małoletnich dzieci. W związku z tym wyjazd do innego państwa wraz z całą rodziną w większości przypadków powodować będzie przeniesienie centrum interesów osobistych do tego państwa. Natomiast
wyjazd do pracy za granicę, podczas gdy małżonek oraz dzieci pozostają w Polsce, powodować będzie najczęściej utrzymanie centrum interesów osobistych na terytorium Polski.


W przypadku osób żyjących samodzielnie należy w szczególności uwzględnić, w którym państwie prowadzone jest samodzielne gospodarstwo domowe i w którym państwie podatnik uczestniczy w życiu towarzyskim, kulturalnym lub politycznym.”

Centrum interesów gospodarczych

To miejsce, z którym podatnik ma silne powiązania ekonomiczne. W rezultacie chodzi o główne miejsce źródła dochodów, posiadane inwestycje, nieruchomości, majątek ruchomy, kredyty i konta bankowe. 

Kryterium 183 dni pobytu w Polsce.

Jeżeli podatnik przebywa na terytorium polski dłużej niż 183 dni w roku kalendarzowym, uznaje się, że jest polskim rezydentem podatkowym

Jeżeli podatnik przebywał na terytorium Polski mniej niż 183 dni w ciągu roku podatkowego, wówczas dla celów ustalenia rezydencji podatkowej sprawdza się kryterium położenia ośrodka interesów życiowych w  Polsce.  

Zgodnie ze wspomnianymi wcześniej objaśnieniami Ministerstwa Finansów, kryterium długości pobytu ustala się poprzez zliczenie “dni fizycznej obecności”. Liczenie dni tym sposobem polega na zliczeniu każdej części dnia (nawet bardzo krótkiej) pobytu w Polsce. 

Zmiana rezydencji podatkowej w trakcie roku.

Możliwa jest zmiana rezydencji podatkowej w trakcie roku podatkowego. Następuje ona w wyniku przeniesienia centrum interesów życiowych do innego państwa. Najczęściej zmiana taka jest wynikiem przeprowadzki wraz z całą rodziną do innego kraju. Po zmianie rezydencji podatkowej (czyli na przykład wyprowadzce z całą rodziną z Polski), w Polsce podatnik opodatkowuje tylko dochody uzyskana w Polsce, na przykład z najmu posiadanego tu mieszkania.  

Masz pytania? Napisz

"*" oznacza pola wymagane

Przeciągnij pliki w to miejsce, lub
Maks. rozmiar pliku: 96 MB.